Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας

Οι συλλογές και οι ιστορία του κτιρίου

Το Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας παρουσιάζει πολύτιμες συλλογές από περισσότερα από 10.000 επιστημονικά όργανα. Το Μουσείο στεγάζεται στο Παλαιό Χημείο του Πανεπιστημίου Αθηνών στην οδό Σόλωνος 104 (εικόνα 1).

Εικόνα 1: Το Παλαιό Χημείο το έτος 1917

Η θεμελίωση του κτιρίου έγινε στις 6 Ιουνίου 1887 και στα θεμέλια τοποθετήθηκε γυάλινος κύλινδρος με χρυσό ελληνικό νόμισμα και μεμβράνη με την επιγραφή:  «ἀφιεροῦται τῇ επιστημονικῇ ἐργασίᾳ ἥ δε τῇ πατρίδι». Το κτίριο του Παλαιού Χημείου κτίστηκε σύμφωνα με τα σχέδια του Γερμανού αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ και την έγκριση του διάσημου χημικού August Wilhelm von Hofmann. Πολλοί μεγάλοι καθηγητές των Φυσικών Επιστημών δίδαξαν σε αυτό,όπως ο ιδρυτής του Χημείου Αναστάσιος Χρηστομάνος, ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, ο οποίος ήταν επιστημονικός συνεργάτης του Αϊνστάιν και οργανωτής του Πανεπιστημίου Σμύρνης. Επιπροσθέτως, ο Γεώργιος  Αθανασιάδης δίδαξε εκεί, ο άνθρωπος που δημιούργησε τα νέα εργαστήρια Φυσικής και έλαβε με τις Γερμανικές αποζημιώσεις του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου χιλιάδες επιστημονικά όργανα. Επίσης, δίδαξαν ο συνεργάτης του Sommerfeld  Δημήτριος Χόνδρος, ο συνεργάτης του Fisher Λεωνίδας Ζέρβας και ο καθηγητής Καίσαρ Αλεξόπουλος.

Το κτίριο του Παλαιού Χημείου εκτός από τον εκπαιδευτικό του ρόλο, στέγασε το Εθνικό Χημείο, το Γενικό Χημείο του Κράτους, το Εθνικό Γραφείο Μέτρων και Σταθμών, τη Γεωδαιτική Επιτροπή, την Θαλασσογραφική Εταιρεία, την Φυσιοδιφική Εταιρεία, το Βοτανικό Μουσείο, την Ελληνική Αστροναυτική Εταιρεία, το Ερευνητικό Κέντρο του Διεθνούς Προγράμματος «Νέστωρ» που μελετά τα νετρίνα στον υποθαλάσσιο χώρο της Πύλου και το Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το κτίριο του Μουσείου υπήρξε επίσης ένας σημαντικός χώρος εθνικών και δημοκρατικών αγώνων. Στο μουσείο μπορεί κανείς να συναντήσει συσκευές του Εθνικού Γραφείου Μέτρων και Σταθμών, πρότυπα μεγέθη, την πρώτη γεννήτρια ακτίνων Roentgen από το 1897, τους μυστικούς πομπούς που χρησιμοποιήθηκαν κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής, μία μηχανή Ramsden και χιλιάδες άλλα όργανα φυσικής, χημείας και εφαρμογών.

Εικόνα 1:  Συλλογή Συσκευών Τηλεγραφίας / Ραδιοφωνίας της Telefunken

Η Βιβλιοθήκη του Μουσείου περιέχει περισσότερα από 25.000 βιβλία και περιοδικά των δύο τελευταίων αιώνων καθώς επίσης και το αρχείο του Πανεπιστημίου Σμύρνης που διέσωσε ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή. Πρέπει να τονίσουμε ότι μεταξύ όλων αυτών των οργάνων, βιβλίων και άλλου υλικού μερικά από αυτά μετεφέρθησαν στο Παλαιό Χημείο από το Πανεπιστήμιο Σμύρνης. Τα  Γερμανικά εργοστάσια έχουν κατασκευάσει το μεγαλύτερο αριθμό των συσκευών του Μουσείου. Οι συλλογές του Μουσείου έχουν συνεισφέρει στην εκπαίδευση και έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερες από 50 διπλωματικές εργασίες και πολύ περισσότερες από 400 προπτυχιακές. Αναγνωρίζοντας την ιστορική σημαντικότητα του κτιρίου του Μουσείου, το Υπουργείο Πολιτισμού χαρακτήρισε διατηρητέο το Παλαιό Χημείο και τις συλλογές του ως ιστορικά μνημεία που χρειάζονται προστασία. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει επίσης χαρακτηρίσει την χρήση του κτιρίου ως  Μουσείου. Για την προστασία του κτιρίου και την στήριξη του ως Μουσείου έχει ιδρυθεί η εταιρεία Φίλων του Μουσείου Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας. Στις αρχές του έτους 2007 ξεκίνησε η επισκευή του κτιρίου και ο εξοπλισμός του μεταφέρθηκε σε  ασφαλείς αποθήκες της Πανεπιστημιούπολης.

Εικόνα 3: Η πρώτη τεχνητή καρδιά Ελληνικής κατασκευής

Το Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας στο Παλαιό Χημείο είναι ένα πολύ γνωστό ορόσημο των Αθηνών, αρμονικά συνδεδεμένο με την επιστημονική και Εθνική Ιστορία και θα συνεχίσει να είναι ένα κόσμημα για το Πανεπιστήμιο, ένας πόλος έλξης για την πόλη των Αθηνών καθώς επίσης ένα εθνικό επίτευγμα για την Ελλάδα.

Εικόνα 4: Αναλυτής Φωνής με Φωταέριο και Καθρέπτες

Επικοινωνία

Δρ. Χρυσολέων Συμεωνίδης, Τμήμα Φυσικής Πανεπιστημίου Αθηνών, e-mail: chsymeon[at]phys.uoa[dot]gr,  τηλ. 6977186596

Διεύθυνση: Σόλωνος 104 , Αθήνα 10680